Thẩm định giá tài sản công khi mua sắm mới: Vai trò, quy trình và quy định pháp lý

Tài sản công luôn là đối tượng được Nhà nước quản lý chặt chẽ nhằm đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực và ngân sách quốc gia. Tuy nhiên, trong thực tế vẫn tồn tại nhiều bất cập như: lựa chọn nhà cung cấp thiếu minh bạch, mua sắm tài sản chưa phù hợp nhu cầu, hoặc chi tiêu vượt mức gây lãng phí. Chính vì vậy, việc thẩm định giá tài sản công khi mua sắm mới đã trở thành yêu cầu pháp lý bắt buộc và đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình quản lý, sử dụng tài sản công.

Tài sản công là gì?

Theo Luật Quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017, tài sản công là tài sản thuộc sở hữu toàn dân, do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Tài sản công bao gồm:

• Đất đai, nhà cửa, công trình xây dựng

• Cơ sở hạ tầng, hệ thống giao thông công cộng

• Thiết bị, máy móc, phương tiện vận tải

• Tài sản trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp Nhà nước

• Các tài sản được Nhà nước đầu tư, mua sắm, hình thành từ ngân sách Nhà nước hoặc nguồn vốn Nhà nước

Mọi hoạt động mua sắm tài sản công, đặc biệt là tài sản có giá trị lớn, đều phải được thẩm định giá trước khi quyết định đầu tư.

Vì sao phải thẩm định giá tài sản công khi mua sắm mới?

1. Đảm bảo tính minh bạch và công bằng

Thẩm định giá là công cụ khách quan giúp cơ quan Nhà nước xác định giá trị thực tế của tài sản cần mua sắm. Thông qua các phương pháp khoa học và dữ liệu thị trường, đơn vị thẩm định sẽ đưa ra mức giá phù hợp nhất với thời điểm và địa điểm thực hiện mua sắm. Điều này góp phần:

• Ngăn chặn tình trạng nâng khống giá, “thổi giá”

• Hạn chế việc chi tiêu vượt ngân sách

• Tạo điều kiện lựa chọn nhà thầu minh bạch, khách quan

2. Tránh lãng phí ngân sách Nhà nước

Kết quả thẩm định giá là cơ sở để thương thảo, lựa chọn nhà cung cấp phù hợp với năng lực tài chính. Việc mua sắm không thông qua thẩm định có thể dẫn đến:

• Chi vượt dự toán

• Mua tài sản không đúng với nhu cầu thực tế

• Hiệu suất sử dụng thấp hoặc không khai thác được giá trị

3. Tuân thủ quy định pháp luật

Theo quy định pháp luật hiện hành, các cơ quan Nhà nước bắt buộc phải thực hiện thẩm định giá đối với tài sản công khi mua sắm mới. Nếu không thực hiện đúng quy trình, tổ chức hoặc cá nhân liên quan có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự, đặc biệt trong các trường hợp gây thiệt hại ngân sách hoặc vi phạm quy trình đầu tư công.

Hồ sơ cần chuẩn bị để thẩm định giá tài sản công

Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, chính xác giúp đơn vị thẩm định giá có cơ sở để đánh giá đúng giá trị tài sản. Một hồ sơ cơ bản thường bao gồm:

• Tờ trình yêu cầu thẩm định giá (theo mẫu)

• Danh mục tài sản dự kiến mua sắm

• Báo giá từ nhà cung cấp hoặc báo giá tham khảo

• Giấy tờ pháp lý liên quan đến tài sản (nếu có)

• Hợp đồng dự kiến, tài liệu kỹ thuật, bản vẽ mô tả

• Biên bản khảo sát hiện trạng, kết quả kiểm tra thực tế

• Các tài liệu chuyên môn, tiêu chuẩn kỹ thuật (nếu có)

Quy trình thẩm định giá tài sản công khi mua sắm mới

Dưới đây là các bước cơ bản trong quy trình thẩm định giá theo đúng quy định pháp luật:

Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ và xác định mục đích thẩm định

Khách hàng cung cấp thông tin liên quan đến tài sản cần thẩm định, như: đặc điểm kỹ thuật, số lượng, địa điểm sử dụng, mục đích mua sắm, thời gian thực hiện.

Bước 2: Khảo sát thực tế và thu thập thông tin thị trường

Thẩm định viên tiến hành khảo sát thị trường, thu thập báo giá, đối chiếu các thông tin về tài sản tương tự nhằm đảm bảo dữ liệu khách quan và đa chiều.

Bước 3: Lựa chọn phương pháp thẩm định giá phù hợp

Tùy theo từng loại tài sản, thẩm định viên lựa chọn phương pháp phù hợp:

• So sánh trực tiếp trên thị trường (với tài sản có giao dịch phổ biến)

• Phương pháp chi phí (với tài sản có thể xác định được chi phí thay thế)

• Phương pháp thu nhập (với tài sản mang lại lợi ích kinh tế dài hạn)

Bước 4: Lập báo cáo thẩm định giá

Báo cáo bao gồm: thông tin mô tả tài sản, dữ liệu thu thập, phương pháp thẩm định, tính toán chi tiết và kết luận giá trị tài sản tại thời điểm thẩm định.

Bước 5: Kiểm soát và phát hành chứng thư thẩm định giá

Sau khi kiểm tra nội dung báo cáo, đơn vị thẩm định sẽ phát hành chứng thư có tính pháp lý để khách hàng sử dụng làm căn cứ quyết định mua sắm.

Đơn vị thẩm định giá tài sản công tại Đà Nẵng uy tín – Thẩm định giá Hoàng Quân

Với hơn 23 năm hoạt động trong lĩnh vực thẩm định giá, Công ty TNHH Thẩm định giá Hoàng Quân tự hào là một trong những đơn vị dẫn đầu trong dịch vụ thẩm định giá tài sản công tại Đà Nẵng và toàn quốc.

Chúng tôi cam kết:

• Đảm bảo độ chính xác và minh bạch cao

• Tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật hiện hành

• Hệ thống hơn 50 chi nhánh trên cả nước, hỗ trợ nhanh chóng

• Đội ngũ thẩm định viên chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm

• Hồ sơ, chứng thư pháp lý rõ ràng – phục vụ công tác đấu thầu, phê duyệt đầu tư, kiểm toán…

Kết luận

Thẩm định giá tài sản công khi mua sắm mới không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo quy định pháp luật, mà còn là giải pháp giúp quản lý tài sản công minh bạch, hiệu quả, hạn chế rủi ro và lãng phí ngân sách. Việc lựa chọn đơn vị thẩm định uy tín, giàu kinh nghiệm như Hoàng Quân sẽ giúp các cơ quan, tổ chức yên tâm trong từng quyết định đầu tư, mua sắm.