Thẩm định giá mua sắm mới là gì? Khi nào cần thực hiện? Quy trình, phương pháp và hồ sơ cần chuẩn bị

Khái niệm thẩm định giá mua sắm mới

Thẩm định giá mua sắm mới là quá trình xác định giá trị hợp lý của các loại tài sản, hàng hóa hoặc dịch vụ còn mới, chưa qua sử dụng, tại thời điểm hiện tại trên thị trường. Việc xác định giá này thường được tiến hành trước khi đơn vị tiến hành mua sắm nhằm đảm bảo rằng tài sản được mua đúng giá trị thực, phù hợp với tình hình thị trường và quy định pháp luật.

Hoạt động thẩm định giá mua sắm mới đặc biệt quan trọng với các cơ quan, đơn vị sử dụng vốn ngân sách nhà nước, vốn đầu tư công hoặc tài sản công, nhằm tránh thất thoát, lãng phí ngân sách và góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

Mục đích của thẩm định giá mua sắm mới

Việc thẩm định giá trong quá trình mua sắm mới hướng đến các mục tiêu cụ thể như:

• Đảm bảo giá mua hợp lý: Xác định mức giá phù hợp với thị trường, ngăn chặn việc mua sắm tài sản với giá cao hơn giá trị thực.

• Tiết kiệm ngân sách: Hạn chế lãng phí, thất thoát nguồn vốn đầu tư, đặc biệt là vốn từ ngân sách nhà nước.

• Cơ sở pháp lý để phê duyệt mua sắm: Là tài liệu cần thiết cho lãnh đạo, ban quản lý dự án hoặc các cấp có thẩm quyền trong việc phê duyệt dự toán, gói thầu, hợp đồng.

• Phục vụ nhiều mục đích khác: Không chỉ phục vụ cho việc mua sắm, kết quả thẩm định còn có thể được dùng để vay vốn, thế chấp, thanh lý, góp vốn, chuyển nhượng, cổ phần hóa, hoặc phục vụ mục đích bảo hiểm tài sản.

Khi nào cần thực hiện thẩm định giá mua sắm mới?

Thẩm định giá mua sắm mới thường được yêu cầu trong các trường hợp sau:

1. Trước khi mua sắm tài sản, thiết bị, hàng hóa, dịch vụ mới:
   Đặc biệt đối với các đơn vị sử dụng vốn ngân sách nhà nước, vốn vay ODA, vốn viện trợ hoặc vốn của các doanh nghiệp có vốn nhà nước.

2. Khi lập kế hoạch đầu tư, đấu thầu, hoặc đấu giá tài sản mới:
   Cần có mức giá tham chiếu để đưa vào hồ sơ mời thầu hoặc hồ sơ mời chào giá.

3. Khi xác định giá trị tài sản mới cho các mục đích tài chính khác:
   Bao gồm thế chấp, bảo hiểm, chuyển nhượng, góp vốn, cổ phần hóa hoặc xử lý tài sản công.

Các phương pháp thẩm định giá trong mua sắm mới

Tùy theo loại tài sản và điều kiện cụ thể, các đơn vị thẩm định có thể áp dụng một hoặc kết hợp nhiều phương pháp sau:

1. Phương pháp so sánh thị trường (Market Approach):

• So sánh giá bán của tài sản cần thẩm định với các tài sản tương tự đã và đang được giao dịch trên thị trường trong thời gian gần nhất.

• Phù hợp với tài sản phổ biến, có thị trường mua bán sôi động và có dữ liệu giao dịch rõ ràng.

2. Phương pháp chi phí (Cost Approach):

• Ước tính tổng chi phí cần thiết để tạo ra hoặc thay thế tài sản mới với công năng tương đương, sau đó điều chỉnh giá trị theo các yếu tố khấu hao, lợi nhuận, chi phí liên quan.

• Phù hợp với tài sản chuyên dụng, không phổ biến hoặc mới xuất hiện trên thị trường.

3. Phương pháp thu nhập (Income Approach):

• Tính toán dòng tiền mà tài sản dự kiến tạo ra trong tương lai, sau đó chiết khấu về giá trị hiện tại.

• Phương pháp này thường áp dụng đối với tài sản có khả năng sinh lợi rõ ràng như hệ thống thiết bị sản xuất, cơ sở hạ tầng cho thuê,…

Hồ sơ cần chuẩn bị khi thẩm định giá mua sắm mới

Để đảm bảo quá trình thẩm định giá diễn ra nhanh chóng, chính xác và đầy đủ cơ sở pháp lý, tổ chức có nhu cầu thẩm định cần chuẩn bị một số tài liệu sau:

1. Thông tin chung về tài sản cần thẩm định:

   • Loại tài sản, mô tả chi tiết về đặc điểm kỹ thuật, công năng, xuất xứ, tình trạng tài sản (mới 100%).

   • Số lượng cần mua.

2. Hồ sơ pháp lý liên quan đến tài sản:

   • Hóa đơn, hợp đồng mẫu (nếu có).

   • Giấy phép lưu hành, giấy chứng nhận chất lượng, tài liệu kỹ thuật,…

3. Thông tin thị trường:

   • Báo giá từ các nhà cung cấp khác nhau.

   • Giá giao dịch của tài sản tương tự trên thị trường (nếu có).

   • Tài liệu khảo sát thị trường, báo cáo giá.

4. Tài liệu khác (nếu có):

   • Yêu cầu, kế hoạch mua sắm, dự toán ngân sách,…

   • Hình ảnh, bản vẽ minh họa, tài liệu chứng minh tính mới của tài sản.

Quy trình thực hiện thẩm định giá mua sắm mới

Một quy trình thẩm định giá chuyên nghiệp thường bao gồm các bước:

1. Tiếp nhận yêu cầu thẩm định giá:
   Đơn vị thẩm định nhận yêu cầu, hồ sơ và các tài liệu liên quan từ khách hàng.

2. Khảo sát thị trường và thu thập thông tin:
   Thu thập báo giá, thông tin giao dịch tài sản tương tự từ các nguồn uy tín.

3. Phân tích và lựa chọn phương pháp phù hợp:
   Xem xét loại tài sản để chọn phương pháp thẩm định chính xác.

4. Xác định giá trị tài sản:
   Áp dụng phương pháp đã chọn để đưa ra mức giá hợp lý.

5. Lập báo cáo thẩm định giá:
   Báo cáo đầy đủ các thông tin, phân tích, căn cứ và kết luận về giá trị tài sản.

6. Bàn giao kết quả cho khách hàng:
   Chuyển giao chứng thư thẩm định giá, có giá trị pháp lý và sử dụng được cho các mục đích mua sắm, đầu tư.

Một số lưu ý quan trọng

• Lựa chọn đơn vị thẩm định uy tín:
  Nên chọn tổ chức có đầy đủ điều kiện hành nghề, được Bộ Tài chính cấp phép, có đội ngũ thẩm định viên chuyên nghiệp.

• Kết quả thẩm định phải đảm bảo giá trị pháp lý:
  Báo cáo thẩm định cần có chữ ký của thẩm định viên, đóng dấu pháp nhân và tuân thủ đầy đủ quy định theo Luật Giá, các Thông tư, Nghị định hiện hành.

• Cập nhật thường xuyên thông tin thị trường:
  Giá trị tài sản mới có thể biến động nhanh theo biến số cung – cầu, tỷ giá, tình hình kinh tế. Cần cập nhật dữ liệu sát thời điểm mua sắm.

Nếu bạn cần hỗ trợ tư vấn hoặc thực hiện thẩm định giá mua sắm mới cho cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp của mình, vui lòng liên hệ với các đơn vị thẩm định giá chuyên nghiệp để đảm bảo kết quả chính xác, đúng pháp luật và đáp ứng mục tiêu sử dụng hiệu quả nguồn vốn.